Nhiều người cao t.uổi khi mắc u xơ tuyến t.iền liệt thắc mắc không biết có cần phải phẫu thuật không, điều trị căn bệnh này ra sao?
Nguyên nhân gây u xơ tuyến t.iền liệt
U xơ tuyến t.iền liệt là bệnh phổ biến ở đàn ông lớn t.uổi. Sự tăng kích thước của tuyến t.iền liệt có thể chèn ép vào niệu đạo và làm biến dạng cổ bàng quang, gây rối loạn tiểu biểu hiện bởi nhiều triệu chứng.
Hiện nay, người ta vẫn chưa rõ nguyên nhân gây bệnh u xơ tuyến t.iền liệt. Bệnh thường có liên quan đến độ t.uổi, t.uổi càng lớn tần suất bệnh càng cao. Những người nam có hoạt động t.ình d.ục thường xuyên có nguy cơ mắc bệnh nhiều hơn.
Ngoài ra, các yếu tố khác như: chế độ ăn (uống nhiều rượu bia, thức ăn cay, nhịn tiểu lâu), một số rối loạn gen di truyền cũng có liên quan đến bệnh này.
Biểu hiện u xơ tuyến t.iền liệt ở nam giới
U xơ t.iền liệt tuyến nếu không được điều trị sớm, dứt điểm sẽ gây ra những biến chứng rất nguy hiểm.
Khi mắc u xơ tuyến t.iền liệt sẽ có 2 hội chứng u xơ thường gặp nhất đó là hội chứng kích thích và hội chứng tắc nghẽn.
Hội chứng kích thích có những biểu hiện như sau:
Đi tiểu nhiều lần trong ngày: Người bệnh đi tiểu cả đêm lẫn ngày. Thường là khi đang ngủ cũng bị tỉnh giấc vì buồn tiểu. Sau đó bệnh nhân rất khó ngủ lại. Đây là triệu chứng đặc trưng của u xơ tuyến t.iền liệt. Nếu tình trạng kéo dài, người bệnh mệt mỏi, tinh thần và thể chất ảnh hưởng nghiêm trọng.
Không nhịn được tiểu: Người bệnh có dấu hiệu đái vội, không nhịn được tiểu quá vài phút.
Hội chứng tắc nghẽn với những biểu hiện như:
Khó đi tiểu: Người bệnh buồn tiểu nhưng không thể đi tiểu ngay. Sau khi đi tiểu cũng cảm giác chưa hết, dòng chảy yếu. Người bệnh buồn tiểu suốt.
Tiểu không tự chủ: Tình trạng này hay diễn ra về đêm khi ngủ. Nước tiểu tự bài tiết mà không thể kiềm chế. Nghiêm trọng hơn, triệu chứng này có thể diễn ra vào ban ngày.
Bí tiểu: Tình trạng bí tiểu có thể xảy ra khi người bệnh không thể đi tiểu được. Khi đó, cần được bác sĩ can thiệp xử lý kịp thời. Người bệnh bị căng phần bụng dưới, rất khó chịu.
Tiểu ngắt, tiểu buốt: Người bệnh đau buốt khi đi tiểu. Dòng chảy nước tiểu ngắt quãng, mỗi lần tiểu 1 ít.
Tiểu m.áu: Huyết quản có thể bị giãn nở vỡ ra và lẫn vào nước tiểu. Đó là nguyên do mà nước tiểu có lẫn m.áu khi ra ngoài.
Điều trị u xơ tuyến t.iền liệt
Khi có biểu hiện nghi ngờ u xơ tuyến t.iền liệt cần đến cơ sở có khoa tiết niệu để được thăm khám.
Tùy vào mức độ, tình trạng của người bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định điều trị u xơ tuyến t.iền liệt bằng thuốc hay phẫu thuật.
Điều trị nội khoa bằng các nhóm thuốc bao gồm: Nhóm ức chế alpha 1, ức chế alpha 5 và ức chế không chọn lọc. Thường được áp dụng với bệnh nhân ở mức độ nhẹ, trọng lượng khối u xơ dưới 45g.
Phẫu thuật ngoại khoa bằng phương pháp nội soi, mổ hở hoặc nút động mạch u t.iền liệt tuyến được áp dụng tùy từng trường hợp nhằm loại bỏ khối u t.iền liệt tuyến khi kích thước quá lớn và việc điều trị bằng thuốc không hiệu quả.
Như vậy, nếu trường hợp bệnh nhân được chẩn đoán tăng sinh lành tính tuyến t.iền liệt (u xơ tuyến t.iền liệt) với mức độ hoàn toàn chưa bị ảnh hưởng biến chứng nằm trên bàng quang, nhìn trên siêu âm thành bàng quang cũng mỏng và 2 bên thận bình thường…. chỉ cần điều trị nội khoa, chưa có chỉ định cần điều trị can thiệp.
Vì vậy, khi có biểu hiện nghi ngờ u xơ tuyến t.iền liệt cần đến cơ sở có khoa tiết niệu để được thăm khám, đ.ánh giá và điều trị theo đúng phác đồ. Sau khi điều trị bằng phương pháp nội khoa nhưng tình trạng bệnh không cải thiện thì mới nghĩ đến các phương pháp can thiệp.
Tóm lại: U xơ t.iền liệt tuyến nếu không được điều trị sớm, dứt điểm sẽ gây ra những biến chứng rất nguy hiểm. Gây bí tiểu cấp tính, làm suy giảm chức năng thận, thận ứ nước, bị sỏi thận, sỏi niệu quản, sỏi bàng quang… Vì vậy, người bệnh cần tuân thủ quy trình điều trị của bác sĩ. Tuyệt đối tránh việc sử dụng sản phẩm bừa bãi, không rõ nguồn gốc dẫn đến t.iền mất tật mang.
Để ngăn ngừa bệnh nam giới có thể xây dựng một lối sống lành mạnh cụ thể, hạn chế đồ uống vào buổi tố, nhất là nước ngọt, rượu bia, caffein… Không nhịn tiểu, đi tiểu đều đặn khi buồn tiểu. Ăn uống lành mạnh, bổ sung đủ dưỡng chất, tránh đồ ăn nóng, nhiều dầu mỡ. Tập thể dục, thể thao đều đặn, khoa học…
Bệnh nhân tim mạch tăng, nhiều ca nặng do nhập viện muộn
Từ thời điểm ra tết, tình trạng bệnh nhân bị tim mạch tăng đột biến 20-30% so với thường lệ khiến các y bác sĩ khá vất vả trong điều trị.
Trung tâm tim mạch Bệnh viện Trung ương (TTTM BVTW) Huế tăng thêm giờ làm, bố trí phẫu thuật cả ngày nghỉ xử lý ca bệnh.
Người bệnh chờ đến lượt khám tại Khoa Chẩn đoán hình ảnh – Thăm dò chức năng tim mạch
Tăng kể cả nội trú lẫn ngoại trú
TTTM những ngày này luôn trong tình trạng quá tải. Bệnh nhân (BN) tăng đột biến kể cả ngoại trú, nội trú; điều trị tim mạch can thiệp, điều trị nội khoa, phẫu thuật…
Bộ phận khám bệnh bình quân mỗi ngày tiếp đón 400 BN nay tăng lên 600 bệnh; bệnh can thiệp cao điểm xử lý 25-30 trường hợp; nội khoa có ngày phục vụ 180 BN, tăng 40 bệnh so với ngày thường; phẫu thuật 8-10 trường hợp (5-6 ca mổ tim hở)/ngày, danh sách chờ mổ nhiều lên. Đó là những thông tin báo cáo được chuyển về ban giám đốc Bệnh viện Trung ương Huế phục vụ điều hành công việc hàng tuần.
Thời điểm chúng tôi đến, Khoa Chẩn đoán hình ảnh – Thăm dò chức năng tim mạch tại TTTM phủ kín người. Các nhân viên y tế đọc tên người khám liên tục, phân loại đối tượng ưu tiên nhằm điều tiết bệnh về các phòng kịp thời.
Bà Nguyễn T.H. (SN 1960) ở Phú Lương, Phú Vang chờ đến lượt khám kể: “Giáp tết tui phải bắt taxi cấp cứu lên BVTW Huế nằm một tuần. Vì bị suy tim nên mỗi tháng đi khám một lần. Thời tiết thay đổi xoành xoạch thế này thở không nổi o ơi. May có bảo hiểm y tế, uống thuốc và điều trị mới đỡ”.
Cũng tái khám, BN Đặng D. (SN 1943 ở TX. Hương Thủy) chờ đến lượt siêu âm chia sẻ: “Hơn 10 năm trước tui đã phẫu thuật bắc cầu nối động mạch vành. Giờ cứ nhận thuốc uống và kiểm tra hàng tháng cho yên tâm. Ở đây điều trị tốt, cán bộ phục vụ nhiệt tình chu đáo. Nếu các BV trong toàn quốc mà được như thế này thì người bệnh đỡ lo”.
Tại Khoa Ngoại lồng ngực, phòng cấp cứu đã kín giường bệnh, trong số này có bà Đặng Thị C. ở Phú Lộc (SN 1953). Cuối tháng 2/2024, bà C. nhập viện vào TTTM các biểu hiện đau ngực sau xương ức, cơn đau kéo dài 5-10 phút; đau lan cứng hàm… do hở van tim, thiếu m.áu cục bộ. Tuy cơn đau xuất hiện sớm nhưng vì chủ quan, kiêng cữ ngày tết không đi khám bệnh nên tình trạng diễn biến nặng hơn. Hiện các BS đang cho bà C. truyền thuốc, ổn định huyết áp mới tiến hành phẫu thuật.
Nằm cạnh bà C. là BN Nguyễn Thị N. (SN 1963) ở Quảng Nam vừa trải qua phẫu thuật 10 ngày vì bị hở van 3 lá 3/4: “6 tháng trước bị cảm đi khám tại địa phương, họ nghi ngờ tui bị bệnh tim. Siêu âm, chụp phim tại Đà Nẵng kết quả là hở van tim, chỉ định phẫu thuật. Sau khi tìm hiểu, tham khảo, tôi quyết định ra Huế điều trị, phẫu thuật vì nơi đây có máy móc phương tiện hiện đại, nhiều BS giỏi”.
Chăm sóc, theo dõi bệnh nhi sau phẫu thuật tim Trong số các ca bệnh nặng, Khoa Gây mê hồi sức tim mạch có nhiều bệnh nhi sơ sinh được theo dõi đặc biệt.
BN Diệp T.D. ở Quảng Bình mới vài ngày t.uổi bị suy hô hấp, chuyển vị đại động mạch vừa được phẫu thuật, đang thở mặt nạ o xy, được chăm sóc cấp I sau mổ. Bé D. được các điều dưỡng túc trực, cho ăn sữa, theo dõi thường xuyên.
Cùng phòng có BN Nguyễn T.T. 6 tháng t.uổi là con đầu của chị Nguyễn Thị T.Tr. tại TP. Huế. T. bị thông liên thất, tăng áp phổi, suy tim từ khi sơ sinh. Bé được chỉ định tái khám hàng tháng và vừa nhập viện phẫu thuật xong. Chị Tr. nói rằng gia đình chị rất tin tưởng và hài lòng vì sau điều trị, nhịp thở cháu tốt hơn trước nhiều.
TS.BS. Hồ Anh Bình, Giám đốc TTM cho rằng, xu hướng ngại đi khám, nhập viện dịp tết nên người dân có tâm lý chờ ra tết mới đến BV phẫu thuật, can thiệp tim mạch. Do đó, có ca khi vào đã ở tình trạng nặng, khó xử lý.
Một lý do khách quan khác là ban giám đốc BV tập trung nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, chăm sóc BN; Tạo điều kiện cho nhiều BS đi học, nâng cao kiến thức, cung cấp trang thiết bị hiện đại, chất lượng khám chữa bệnh ngày càng tăng thu hút nhiều BN trong cả nước…
Làm thêm trưa, tối và ngày nghỉ
Là TTTM quy mô hoàn chỉnh ở Việt Nam, TTTM BVTW Huế có 342 giường bệnh; 5 phòng mổ tim hở; 2 phòng can thiệp tim mạch; 34 giường hồi sức với các máy móc hiện đại đáp ứng tốt với yêu cầu thực tế hiện nay. Trong năm 2023, TT thực hiện hơn 5.300 ca can thiệp tim mạch, phẫu thuật hơn 1.700 ca, tăng so với năm trước.
Thời gian qua, TT đã có những bước tiến trong chẩn đoán nhờ trang thiết bị hiện đại: CT 512 lát cắt, máy siêu âm 3D, 4D.
Từ chẩn đoán chính xác, việc tìm hướng điều trị cho BN cũng tốt hơn. Nhiều kỹ thuật mới được trung tâm triển khai: Hồi sức tim và hỗ trợ tuần hoàn cơ học; Can thiệp động mạch chủ và phẫu thuật Hybrid stent graft; Điện sinh lý, tái đồng bộ cơ tim, can thiệp các tổn thương khó, phức tạp; Siêu âm tầm soát bệnh lý tim mạch ở thai nhi, điều trị các bệnh lý tim bẩm sinh phức tạp bằng can thiệp và phẫu thuật.
Theo định hướng, đội ngũ bác sĩ sẽ triển khai kỹ thuật mới trong can thiệp động mạch vành, cập nhật áp dụng các phương pháp và hướng dẫn điều trị nội khoa mới… góp phần nâng cao chất lượng điều trị.
Tăng nhân lực xử lý hồ sơ bệnh án tại Khoa Ngoại lồng ngực những ngày bệnh đông
Trước tình trạng BN nhập viện tăng hơn những năm trước, Điều dưỡng trưởng CKI Nguyễn Thị Cúc Nhật, Khoa Ngoại lồng ngực Trung tâm tim mạch (TTTM) cho hay: “Hiện khoa có 120 bệnh đang điều trị, tăng 20 bệnh so với thường ngày.
Có hôm chúng tôi tiếp nhận 30-40 ca, nhiều ca rơi vào tình trạng lập thủ tục mổ cấp cứu càng sớm càng tốt, trưa nhập viện có thể tối lên bàn mổ ngay. Thời điểm bệnh đông, bộ phận điều dưỡng phải làm thêm giờ, tăng thêm lực lượng hỗ trợ các kíp trực xử lý ca bệnh nặng”.
TS.BS. Hồ Anh Bình, Giám đốc Trung tâm Tim mạch thông tin: “Ban giám đốc TTTM cũng như các trưởng khoa, phòng ưu tiên tạo mọi điều kiện cho BN, như tăng số phòng khám tăng lên 12 phòng nhằm giảm áp lực; tăng máy siêu âm từ 4 lên 9 máy. Chúng tôi tổ chức làm thêm ngoài giờ buổi trưa, chiều tối, ngày thứ 7 nhằm giải quyết các trường hợp phát sinh nên tỷ lệ BN hài lòng cao. Về phẫu thuật, các kíp thực hiện cả buổi đêm, thậm chí ngày nghỉ cuối tuần”. “Rất nhiều bệnh nặng so với đợt trước do đến BV muộn, quên uống thuốc, không đến đúng hẹn, có trường hợp không thể cứu vãn như suy tim quá nặng, quá giai đoạn phẫu thuật”, TS Bình nói thêm.
TS Anh Bình cũng khuyên các BN phải chú trọng sức khỏe, tuân thủ lịch khám và điều trị, uống thuốc theo chỉ định. Thời tiết nắng mưa xen kẽ như hiện nay cần lưu ý vấn đề huyết áp; dùng đúng thuốc, đúng đơn đã kê, hạn chế rượu bia, vui chơi quá đà.
