Đáng buồn là ca t.ử v.ong nghi ngộ độc sau bữa cỗ có tiết canh dê vừa xảy ra ở Thái Bình không phải là hi hữu, thực tế đã có một số trường hợp tương tự.
Nguyên nhân nào khiến không ít người dân thờ ơ với sức khỏe, thậm chí là tính mạng của mình khi vẫn coi tiết canh là món khoái khẩu?
1. Quan niệm sai lầm khi nghĩ tiết canh “nhà làm” là an toàn
Có một quan niệm sai lầm rất nhiều người mắc phải là cho rằng ăn tiết canh tự làm tại nhà và chế biến tiết canh từ con vật nhà nuôi là an toàn. Họ cho rằng, lợn, gà, vịt tự nuôi là “sạch” và không bị bệnh, nhưng rõ ràng chúng ta không thể biết những con vật đó có thực sự khỏe mạnh hay không. Lợn có thể bị nhiễm liên cầu khuẩn hay những bệnh khác mà con người không thể nhận biết bằng mắt thường.
Theo PGS.TS. Vũ Đức Định, nguyên Giảng viên chuyên khoa Tiêu hóa, Học viện Quân y, có rất nhiều yếu tố khiến tiết canh dễ trở thành nguồn lây nhiễm bệnh, từ khâu g.iết mổ không vệ sinh hoặc tác nhân gây bệnh nhiễm từ tay chân người g.iết mổ, lây từ những con vật bị bệnh sang tiết của con vật khỏe mạnh.
Đó là những tác nhân gây bệnh từ ngoài vào, còn bản thân gia súc, gia cầm cũng chứa rất nhiều mầm bệnh như virus, vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng mà những mầm bệnh này thường lưu hành trong m.áu.
Bên cạnh đó, tiết (m.áu) rất giàu chất dinh dưỡng nên chỉ cần để hơi lâu một chút là dễ dàng bị nhiễm khuẩn và vi khuẩn sẽ sinh sôi rất nhanh.
Tiết canh chứa nhiều mầm bệnh nguy hiểm.
2. Sai lầm khi nghĩ chỉ ăn tiết canh lợn mới mắc bệnh
Vì các vụ ngộ độc khi ăn tiết canh từ trước đến nay phần lớn từ các trường hợp do ăn tiết canh lợn nên nhiều người cho rằng chỉ ăn tiết canh lợn mới dễ bị ngộ độc. Trên thực tế, món “khoái khẩu” này là tên gọi chung được làm từ tiết gia súc (lợn, ngựa, dê…) hoặc gia cầm (ngan, ngỗng, vịt…). Tất cả các loại gia súc, gia cầm này đều mang nhiều mầm bệnh gây bệnh cho con người khi ăn phải.
Theo PGS.TS. Nguyễn Xuân Ninh, Phó Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam, tất cả các loại tiết canh, dù là dê, vịt… thực chất là m.áu sống và đều tiềm ẩn rất nhiều mầm bệnh nguy hiểm.
Nếu ăn tiết canh của lợn đang mắc bệnh thì người ăn có nguy cơ mắc liên cầu lợn, giun sán, bệnh đường tiêu hóa, viêm não mô cầu, trường hợp nặng có thể t.ử v.ong. Ăn tiết canh vịt, ngan cũng khiến người ăn mắc các bệnh về tụ cầu, nhất là các dịch bệnh cúm A/H5N1, A/H6N1…
3. Sai lầm thứ 3: Nhiễm liên cầu khuẩn mới nguy hiểm
Một số người nghĩ rằng, nếu ăn tiết canh lợn mà không bị ngộ độc hoặc mắc bệnh liên cầu khuẩn thì sẽ không sao nhưng họ không biết rằng nếu may mắn không nhiễm liên cầu khuẩn thì cũng có nguy cơ mắc bệnh nguy hiểm khác, đặc biệt là nhiễm ấu trùng sán lợn.
Nhiễm liên cầu khuẩn ở người là bệnh truyền nhiễm cấp tính, nguyên nhân do vi khuẩn liên cầu (Streptococcus suis) ký sinh ở lợn gây nên. Vi khuẩn này thường cư trú ở đường hô hấp trên (đặc biệt là ở mũi), ở đường tiêu hóa và s.inh d.ục của lợn.
Những trường hợp mắc liên cầu khuẩn thường do ăn các món ăn chế biến từ thịt lợn sống hoặc chưa chín (tái), đặc biệt là tiết canh lợn hoặc ăn cả tiết canh ngan, vịt trộn lẫn tiết lợn.
Đây là một bệnh nhiễm khuẩn toàn thân nặng do có sự xâm nhập liên tục vào m.áu của vi khuẩn gây bệnh và độc tố của vi khuẩn. Triệu chứng của bệnh liên cầu lợn bao gồm: sốt cao, nổi ban xuất huyết ở bụng, ngực, chi, tổn thương thính lực, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết… Nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời dễ dẫn đến sốc n.hiễm t.rùng, suy đa tạng và t.ử v.ong.
Còn đối với nguy cơ nhiễm ấu trùng sán lợn, người sẽ bị nhiễm ấu trùng sán khi ăn thức ăn có trứng sán hoặc ăn tiết canh, lòng, nem chua… làm từ những con lợn bị mắc sán.
Sau khi bị nhiễm, ấu trùng sán sẽ ký sinh ở nhiều cơ quan trong cơ thể: ở dưới da, cơ, mắt, đặc biệt là não. Não của người bị nhiễm ấu trùng sán lợn có rất nhiều ấu trùng nằm xen kẽ trong nhu mô. Các triệu chứng của sán não thường rất kín đáo cho tới khi người bệnh bị những cơn co giật, chụp cắt lớp sọ não mới phát hiện ra.
Mắc bệnh sán não thường để lại di chứng nặng về thần kinh cho người bệnh. Mức độ tổn thương nặng hay nhẹ phụ thuộc vào số lượng kén sán có trong não. Di chứng sán não ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng cuộc sống như suy giảm trí nhớ, người bệnh nhớ nhớ, quên quên như bệnh nhân tâm thần, thỉnh thoảng đau đầu, co giật như động kinh, nặng hơn có thể tăng áp lực sọ não, đột tử.
Hình ảnh nang sán làm tổ trong não người bệnh có thói quen ăn tiết canh.
Rửa rau sống thế nào để đỡ nhiễm giun sán?
Rau sống là món ăn khoái khẩu của nhiều người. Tuy nhiên, một trong những vấn đề quan trọng khi ăn rau sống là việc làm sạch chúng để tránh nhiễm khuẩn và giun sán.
Vậy làm thế nào để rửa rau sao cho an toàn và hiệu quả?
Rửa rau sống thế nào để đỡ nhiễm giun sán?
Rau sống, đặc biệt là rau gia vị, là nguồn cung cấp vitamin C, A, E, chất khoáng và các chất chống oxi hóa. Các loại rau thơm cũng chứa một lượng kháng sinh thực vật giúp tăng cường hệ miễn dịch.
Tuy nhiên, khi rau sống không được rửa sạch, chúng có thể mang theo các vi khuẩn gây bệnh và dư lượng hóa chất từ phân bón hoặc thuốc trừ sâu. Điều này khiến cho chúng ta dễ bị nhiễm khuẩn đường tiêu hóa hoặc giun sán.
Cách rửa rau sống đúng cách
Rửa nhiều lần bằng nước sạch: trước khi ăn, rau sống cần được rửa nhiều lần bằng nước sạch. Tốt nhất là rửa từng lá rau dưới vòi nước chảy, giúp loại bỏ trứng giun và vi khuẩn gây bệnh.
Sử dụng nước rửa rau quả: trên thị trường có nhiều loại nước rửa rau quả được quảng cáo là có khả năng loại bỏ các hóa chất độc hại từ bề mặt rau. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng chúng chỉ loại bỏ bụi bẩn và vi khuẩn, không phải làm sạch hoàn toàn các chất độc hại.
Rửa cẩn thận các khe cuống lá: trong quá trình rửa, cần chú ý đến các khe cuống lá để loại bỏ hoàn toàn các dư lượng hóa chất hoặc bụi bẩn.
Rau dạng củ thường sạch hơn: rau dạng củ như củ cải, su hào, cà rốt, khoai tây thường sạch hơn rau lá, vì vậy cần tập trung vào việc rửa sạch rau lá hơn.
